KulturëLajme

Artistët që mbetën në listën e zezë të Hollywood-it

Nga Luljeta Peci

Disa prej artistëve nga Hollywoodi i kanë thyer rregullat me të cilat funksionon kjo shtëpi e filmave, të involvuar në organizata të cilat ishin ilegale. HUAC u krijua më 1938 për të hetuar pabesinë e pretenduar dhe aktivitetet ilegale nga ana e qytetarëve.

HUAC i ka gjykuar edhe këta artistë, të cilët nuk i kanë respektuar rregullat e Hollywoodi-t.

Dalton Trumbo

Epoka e listës së zezë filloi më 1947, kur skenaristi i famshëm Dalton Trumbo dhe disa të tjerë të njohur si “Ten Hollywood” u thirrën para Komitetit të Aktiviteteve amerikane të Dhomës dhe bënë një pyetje të famshme: “A jeni tani, apo keni qenë ndonjëherë anëtar i Partisë Komuniste?”

Trumbo kishte qenë me të vërtetë një anëtar partie në një kohë, por si pjesa tjetër e artistëve, ai refuzoi të përgjigjej. Si rezultat, ai u akuzua për përbuzje të Kongresit, në listën e zezë nga studiot Hollywood dhe u dënua me një vit burgim. Pas lirimit, Trumbo u detyrua të shkruante me pseudonime dhe të shiste skenaret e tij në tregun e zi. Ai shkroi fshehurazi disa skenarë klasikë gjatë viteve 1950 duke përfshirë “Gun Crazy” dhe “The Brave One”, ku vepra e tij fitoi madje dy çmime Oskar, asnjërën nga këto çmime nuk ishte në gjendje t’i merrte. Trumbo më në fund u lirua nga lista e zezë më 1960, pasi regjisori Otto Preminger dhe aktori Kirk Douglas njoftuan se ai do të merrte kredi shkrimi për filmat “Exodus” dhe “Spartacus”. Dalton Trumbo, 1957

Pete Seeger

Pete Seeger njihet edhe si themelues i veshjes popullore ”The Weavers’’, por ai ishte gjithashtu një radikal politik që pretendoi anëtarësimin në Partinë Komuniste si i ri. Në vitet 1940 dhe 1950, këngëtari u hetua nga FBI dhe më vonë u rendit në listën e zezë pasi emri i tij u shfaq në “Red Channels”, një pamflet me ndikim që rendiste komunistët e dyshuar në industrinë e argëtimit.

Tre vjet më vonë, Seeger u thirr për të dëshmuar para HUAC, ai deklaroi se nuk do të përgjigjej në asnjë pyetje lidhur me shoqatat e tij, bindjet e tij filozofike ose fetare dhe bindjet politike. Akuza më vonë ra, por ai mbeti i bllokuar nga televizioni deri më 1968.

Pete Seeger

Orson Welles

Në të njëjtën kohë që regjisori, shkrimtari dhe aktori Orson Welles po bënte filma dhe programe për radio, ai ishte gjithashtu nën hetimin e FBI-së, i akuzuar për komunizëm. Welles u vu në shënjestër pjesërisht për shkak të qëndrimeve të tij progresive politike, por dyshimet u rritën vetëm pas publikimit të filmit të tij klasik 1941 “Citizen Kane”.

“Provat para nesh çojnë në mënyrë të pashmangshme në përfundimin se filmi, ”Citizen Kane”, nuk është asgjë më shumë sesa një zgjatje e fushatës së Partisë Komuniste për të njollosur një nga kundërshtarët e saj më efektivë dhe të qëndrueshëm në Shtetet e Bashkuara të Amerikës”, lexohej në një raport të FBI-së.

Orson Welles, 1942

Lena Horne

Gjatë viteve 1940, zëri i Lena Horne e bëri atë një nga yjet e parë afro-amerikan të skenës dhe ekranit. Megjithatë, ajo ende u ndesh kundër racizmit institucional dhe zhgënjimet e saj e çuan përfundimisht që të bashkohej me një shumëllojshmëri grupesh aktiviste, shumë prej të cilave ishin të populluara nga radikalët politikë dhe komunistët.

Megjithëse, Horne u shpall fajtore nga shoqata dhe u rendit në listën e zezë, pasi emri i saj u shfaq në “Red Chanels” më 1950. Në pamundësi për të punuar në televizion dhe film, ajo kaloi vitet e ardhshme në turne në një klub nate si këngëtare. Ajo gjithashtu luftoi për të pastruar emrin e saj, duke hedhur poshtë publikisht komunizmin dhe duke ndërmarrë një fushatë për të shkruar letra për gazetarë të shquar dhe figura argëtuese. Plani funksionoi: Reputacioni i Horne u rregullua ngadalë dhe nga fundi i viteve 1950, ajo përsëri u shfaq në televizione dhe regjistronte rekorde hit.

Lena Horne, 1950

Charlie Chaplin

Megjithëse kurrë anëtar i Partisë Komuniste, ikona e ekranit të heshtur Charlie Chaplin tërhoqi zemërimin e qeverisë për filmat me mbështetje të kauzave politike të majta. Më 1952, Chaplin-it iu refuzua viza e tij e hyrjes në Shtetet e Bashkuara pas një udhëtimi jashtë vendit. I tha se do të duhej të dëshmonte për “vlerën e tij morale” para se të mund të rifitonte lejen, aktori në vend të kësaj ndërpreu lidhjet me Amerikën dhe kaloi pjesën tjetër të karrierës së tij duke punuar në Evropë.

Charlie Chaplin

Lee Grant

Në vitin 1951, vetëm disa javë pas publikimit të filmit të saj të parë të Hollivudit, “Story Detective”, aktorja Lee Grant kritikoi hetimet e HUAC në një fjalim në funeralin e aktorit të listës së zezë J. Edward Bromberg. Me përjashtim të disa pjesëve të rastit, Grant u ndalua në mënyrë efektive të shfaqej në filma dhe televizione për 12 vitet e ardhshme. Pas heqjes së saj nga lista e zezë në vitet 1960, ajo bëri një kthim të famshëm në ekran dhe fitoi tri nominime të ndryshme Oscar.

Lee Grant, 1977

/Hollywood/

Related Articles

Back to top button
Close
Close